ΑΝΑΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΓΚΙΣΤΟΒΑ ΑΠΟ ΦΑΚΟΥ
6 & 7 – 7- 2013
(Τα 2,8χλμ, με 410μ της υψομετρικής διαφοράς καλύφθηκαν σε 1 ώρα )
Επιτέλους, ήρθε η ώρα για την απομυθοποίηση του βουνού. Ξεκίνημα, πολύ πρωινό, μαζί με τον φίλο μου Θανάση με προορισμό το χωριό Γραμμούστα ή Γράμμος, όπως λέγεται σήμερα. Μετά από οδήγημα 3 ωρών είμαστε έξω από το Νεστόριο με κατεύθυνση για το χωριό Πεύκος και από εκεί μέσα από χωματόδρομο, πολύ καλής βατότητας, σε 1 ώρα αντικρίσαμε το χωριό. Μας περίμεναν οι καταγόμενοι από το χωριό Στέλιος, Λίλυ και Νίκος, έξω από τον ξενώνα του Γιώργου, που από τον Μάιο μέχρι αρχές Δεκέμβρη είναι μόνιμος κάτοικος του χωριού. Το χωριό είναι κτισμένο στη δεξιά όχθη του ρέματος, μια από τις πηγές του Αλιάκμονα. Περιμέναμε να δούμε χαλάσματα πέτρινων σπιτιών, μα αυτό που αντικρίσαμε ήταν πανέμορφες βίλες που δένουν με το περιβάλλον, με πέτρα και ξύλο.
Απολαμβάνοντας τον πρωινό καφέ (8,45πμ) στη βεράντα με τα καταπράσινα λιβάδια του Φαρμάκη (απέναντι από τον ξενώνα, σε νότια κατεύθυνση) και νοτιοδυτικά ψηλότερα, κοντά στο διάσελο η Κιάφα. Μετά το διάσελο, δυτικά, η κορυφογραμμή του Περήφανου, που σε οδηγεί στην ψηλότερη κορυφή του Γράμμου 2520, η οποία δεν φαίνεται από τον ξενώνα. Βορειοδυτικά, μπροστά από το 2520, βλέπεις την κορυφογραμμή, που σε οδηγεί στην ψηλότερη δρακόλιμνη, Γκιστόβα η ονομασία της στα 2360μ. Η κορυφογραμμή φτάνει μέχρι το χωριό και κάνοντας μια μυτιά προς το βορά συνεχίζει ανατολικά για να καταλήξει σε χαμηλότερο υψόμετρο κοντά στα χωριά Τρίλοφο και Μονόπυλο. Ανατολικά, βλέπεις το ρέμα να διαπερνά 2 χαρακτηριστικούς βράχους, αριστερά και δεξιά του, στο δεξιό βράχο είναι η θέση Νοσοκομεία, όπου εκεί κοντά βρισκόταν τα νοσοκομεία των ανταρτών. Παρόλο, που τα ζώα των κτηνοτρόφων είναι πολλά, όλες οι πλαγιές είναι καταπράσινες αυτή την εποχή με πάμπολλα αναβλύζοντα μέρη, που δημιουργούν ρυάκια, τα οποία με τη σειρά τους πέφτουν στο κεντρικό ρυάκι δίπλα στο χωριό για να ενωθούν με άλλα και να σχηματίσουν τον Αλιάκμονα.
Σχεδιασμός του προγράμματος με απόφαση για σήμερα την συλλογή τσαγιού και σαλεπιού. Αναχώρηση για τις παρυφές του Φαρμάκη για τσάι. Αρκετοί, εκ Καστοριάς και Κοζάνης, ανεβαίνουν για μάζεμα τσαγιού, όμως οι ντόπιοι αλβανοί έχουν κάνει την συλλογή τους αρκετά νωρίς, αν και άγουρο ακόμη. Τελικά, σταθήκαμε τυχεροί και μαζέψαμε τσάι για να βγάλουμε τον επόμενο χειμώνα. Επιστροφή στη βάση για να πάρουμε δυνάμεις και να σβήσουμε την πείνα, όπου μας άνοιξε την όρεξη η πρωινή βόλτα στο βουνό, με κάτι παλιοπαϊδια, που συνοδευόταν με τσίπουρο και κρασί.
Απογευματινή ανάβαση με το αγροτικό μέχρι τα Λεβέντικα, ο δρόμος πάει μέχρι εκεί, κάτω από την κορυφογραμμή του Περήφανου και δυτικά το 2520 ή Τσιούκα Πετσικ ή Γράμμος. Μπορεί να γίνει ανάβαση στο 2520 και από εδώ, πέρα από την καθιερωμένη χωριό-Γκιστόβα-2520-Περήφανο-κτλ., καθώς η υψομετρική διαφορά των 500μ μας χωρίζει και είναι πιο βατή σε σχέση με το Περήφανο, που έχει πολύ απότομες κλίσεις. Η εναλλακτική λύση είναι να συναντήσεις το μονοπάτι από Γκιστόβα, βορειοδυτικά και συνεχίσεις για να ανεβείς στο 2520, αλλά πρέπει να απαιτεί περισσότερο χρόνο. Η δουλειά μετά το φαγητό δημιουργεί στομαχικές διαταραχές, τις οποίες και εμείς δεν μπορέσαμε να αποφύγουμε, για το μάζεμα σαλεπιού, καθότι ήθελα αρκετό σκάψιμο για να το βρούμε. Τελικά, μαζέψαμε τη σοδειά μας, 10 ρίζες, που αφιλοκερδώς μας έδωσε το βουνό με την ανάλογη βροχούλα που συνεχώς δυνάμωνε και μας έκανε να γυρίσουμε στον ξενώνα. Φτάνοντας στο χωριό η βροχή έκοψε για να πιάσει ξανά νωρίς το βράδυ, που μετά από ένα μισάωρο έκοψε.
Εγερτήριο νωρίς το πρωί την επομένη μέρα με προορισμό την Γκιστόβα και μετά τον πρωινό μας καφέ ξεκίνημα με το αμάξι για να κερδίσουμε υψόμετρο (1960μ.), μιας και η ομάδα δεν ήταν καθαρά ορειβατική, όπου σε μισή ώρα είμαστε στη θέση Φακού, σύμφωνα με τους χάρτες. Κοντά στην έναρξη του μονοπατιού υπάρχει καλύβα από λαμαρίνες, με τον καιρό να είναι άστατος και με κάμποσα σύννεφα μαζεμένα στο Περήφανο.
Ανεβαίνοντας προς τα ψηλά συναντάς πανδαισία αλπικών φυτών, η άνοιξη στο φόρτε της μιας και τα ζωντανά δεν έχουν ανεβεί στα ψηλά ακόμη, και πλήθος από ρυάκια, που άλλα προέρχονται από το λιώσιμο του χιονιού και άλλα από αναβρικά. Λίγο πιο πάνω συναντάμε ρυάκι, το οποίο το ακολουθούμε από την δεξιά του πλευρά, με πλήθος από μωβ ορχιδέες. Μπροστά βρίσκεται ορθοπλαγιά, που πρέπει να την ανεβούμε. Με αρκετές στάσεις για να πάρουμε τις ανάσες μας και τραβερσάρωντας δεξιά και αριστερά, στο μισάωρο είμαστε στα 2200μ. Τα 160μ που μας λείπουν μας γεμίζουν κουράγιο, για την υπόλοιπη διαδρομή, πως σε λίγο θα αντικρύσουμε την λίμνη.
Ακόμα μερικές ανάσες στη απαιτητική πλαγιά, όπου τραβερσάρουμε αριστερά σε ήπιας κλίση πλαγιά και αφού βγούμε στο διάσελο μας μαγεύει η θέα της λίμνης, που μας καλοδέχτηκε με το παγωμένο αέρα και την αραιή αντάρα της. Όμως, γρήγορα η παγωμένη αύρα έδιωξε την καταχνιά για να αποκαλυφθεί η λίμνη σ’ όλο το μεγαλείο της. Το ανεμοσούρι, από την αριστερή πλευρά όπως το αντικρίζεις από το διάσελο, φτάνει τα 10μ. Ακριβώς απέναντι μια δεύτερη χιονούρα με πολύ μικρότερο ύψος και πιο δεξιά του 2 άτομα μαζεύουν τις σκηνές των. Καναδοί, όπως συστήθηκαν αργότερα, ορμώμενοι από την Αλβανία κοιμήθηκαν στη λίμνη και η βραδιά τους ήταν αρκετά σκληρή, μιας και είχε παγωμένο αέρα και βροχή. Τα 2 άτομα που προηγήθηκαν από μας, οι οποίοι έμειναν στο ξενώνα, τα συναντήσαμε στη λίμνη.
Πήραν φωτιά οι φωτογραφικές για αποθανατίσουν τις μαγικές στιγμές της λίμνης, χωρίς τους τρίτωνες της, αλλά και για πιστοποιήσουν, αργότερα, την παρουσία μας στην περιοχή αυτή. Απολαμβάνοντας τη θέα της, συμπληρώσαμε τις θερμίδες που κάψαμε κατά την ανάβαση. Όμως οι πικρόχολες σκέψεις αλωνίζουν το μυαλό σου για τους αδικοχαμένους, που με το αίμα τους πότισαν τούτη την ακριτική μεριά της χώρας μας. Αδερφός σκότωνε αδερφό, παιδί σκότωνε τον πατέρα του στον επάρατο εμφύλιο πόλεμο των χαμένων ιδεολογιών, που θα μείνει μαύρη κηλίδα στην ιστορία μας. Αυτός είναι ο Γράμμος, όπου τα λουλούδια του τρέφονται από το αδικοχαμένο αίμα των μεν και των δε και πάντα θα τον καλύπτει μια διφορούμενη μαύρη κουρτίνα, όπου ο καθένας θα την τραβά προς την δική του πολιτική πλευρά ..
Φωτο: